Milli Piyango Çekilişlerinin Yarım Asırlık Serencamı

En başından itibaren, Milli Piyango döneminde aynı numarayı taşıyan ve her biri A-B-C-D-E-F-G-H-İ-J harfleriyle işaretlenen on adet onda birlik bilet, bir kapak içine zımbalanarak "Tam Bilet"ler de oluşturulmuştur.

7 Şubat-Mart-Nisan 1940'taki Birinci ve 7 Mayıs-Haziran-Temmuz 1940'taki İkinci tertiplerde, büyük ikramiyeler eskisi gibi, ilk keşidede 80, ikincide 100 ve üçüncüde 150 bin lira olarak muhafaza edilmiş, fakat 1+1,5+1,5 TL. olan 1110'luk biletin fiyatı 1+1+2 TL. olarak değiştirilmiştir. (1/5'lik ve 1/2 'lik biletler de vardır.)

19 Mayıs 1940 olağanüstü çekilişi, Ankara'daki 19 Mayıs Stadyumunda Cumhurbaşkanı İsmet İnönü ve Bakanlar Kurulu üyelerinin huzurunda yapılmıştır.

7 Ağustos- Eylül- Ekim 1940' ta yapılan üçüncü tertipte büyük ikramiye tutarları 40-40-60 bin lira olarak değiştirilmiş; buna karşılık 1/10'luk biletlerden vazgeçilerek tam (2+2+4 TL) ve yarım (1+1+2 TL) biletler çıkarılmıştır.

Bu tertip devam ederken, 30 Ağustos Zafer ve 29 Ekim Cumhuriyet bayramlarında (tam 2, yarım 1 TL biletlerle) iki fevkalade çekiliş düzenlenmiştir.

7 Kasım-Aralık 1940-0cak 1941 'de yapılan dördüncü tertipte, büyük ikramiyeler 30-40-50 bin TL olarak yeniden değiştirilmiş, tam bilet fiyatları da 2+3+4 TL olmuştur. Olağan çekilişlerde teselli mükafatı uygulaması ve Fransa'dan getirilen otomatik kürelerin kullanılması, 4 tertibin 1. keşidesinde başlatılmıştır.

Bu keşide Ankara 19 Mayıs Stadyumunda, 3. keşidesi ise İstanbul Eminönü Halkevi'nde törenlerle yapılmıştır.

Dördüncü tertip sırasında, 1941 Yılbaşı ve (ilk kez) 23 Nisan 1941 fevkalade çekilişleri düzenlenmiştir. (Bundan böyle, uzun bir süre, aylık olağan çekilişIerin yanısıra, fevkalade olarak yılda beş çekiliş yapılacaktır: Yılbaşı, 23 Nisan, 19 Mayıs, 30 Ağustos ve 29 Ekim 1949' da bunlara ek olarak, Temmuz sonunda çekilen Büyük Yaz Piyangosu getirilecektir.)

Üçüncü ve dördüncü tertiplerde 1/10 i luk biletlerin kaldırılması, büyük ikramiyelerin de küçültülmesine rağmen, bilet fiyatı birimine karşılık erişilebilecek büyük ikramiye tutarını (Tayyare Piyangosuna oranla) çok yükseltilmişti. Herhalde bu nedenledir ki, 7 Şubat-Mart-Nisan 1941'de yapılan beşinci tertip çekilişlerde, büyük ikramiyeler 4 x 10 bin + 6 x 15 bin + 8 x 20 bin gibi parçalara bölünmüştür.

Fakat bunda aşırı gidildiğine karar verilmiş ve 7 Mayıs- Haziran- Temmuz 1941 'de yapılan altıncı tertip çekilişlerinin başından itibaren, parçalanmış büyük ikramiyelerin yarısı yine birleştirilmiştir: 20 bin + 2 x 10 bin, 30 bin+3 x 10 bin, 40 bin + 4 x 10 bin. Altıncı tertibin son keşidesi Eskişehir Stadyumunda yapılmıştır.

7 ağustos - 15 Eylül - 7 ekim 1941'deki yedinci tertipte, halkın ilgisini arttırmak için, ülkenin değişik yerlerinde törenli çekilişler düzenlenmesi sürdürülmüştür. Bu keşidelerin ilki İstanbul Taksim meydanında, ikincisi İzmir Enternasyonel Fuarı'nda üçüncüsüyse Afyonkarahisar Zafer Meydanında yapılmıştır. 1941 yılında 1940'a oranla bilet satışlarında biraz düşme olmuş ve bu durum, MPİ' nce savaş koşulları nedeniyle Trakya' nın boşaltılması sonucunda ortaya çıkmıştır, diye açıklanmıştır. Üstelik, iki yıl arasında önemli bir enflasyon yaşandığı düşünülürse, reel gelir azalışının göründüğünden daha büyük olduğu anlaşılır. Nitekim, hasılat artışıyla övünülen birçok dönemde de, sayısal büyüme enflasyon oranının bir hayli altında kalmaktadır.

7 -12 nci tertiplerde, büyük ikramiyeler 20-25­30 bin TL olarak azaltılmış; ama her tertibin ilk çekilişinde ikişer, ikinci çekilişinde üçer, üçüncü çekilişinde de dörder tane 10.000 TL 'lık ikramiye konulmasına devam edilmiştir.

Böylelikle, ayda bir olağan, yılda beş kere de özel çekilişlerle Milli Piyango sınıf piyangosu olarak, 1943 güzüne kadar onbeş tertip devam etmiş; 15 Kasım 1943 'ten başlayarak ise, bugünkü gibi ayrı ayrı (münferit ve müstakil) çekilişlere dönüşmüştür.

1941 yılında 1940' a oranla bilet satışlarında biraz düşme olmuş ve bu Bu sırada tam bilet fiyatları 2-3-4 (Yılbaşı 10) TL olarak sürmüş, öteki özel çekilişler 2 TL iken, 1943'te Çocuk, Gençlik ve Zafer Bayramı biletleri 3, Cumhuriyet Bayramı bileti 5 TL ı olmuştur. Son üç (13., 14. ve 15.) tertipte, büyük ikramiyeler 20-25-30 binden 30-40-50 bin TL'na çıkarılmıştır. Daha Tayyare Piyangosu döneminden itibaren, sımf piyangosu mantığına aykırı olarak, tek çekiliş için bilet alınmasına önce göz yumulması, sonra da resmen izin verilmesi, bu usulü zaten zayıflatmıştı. Son örneklerde, tertip ve keşide sayısı, biletin sadece arka yüzüne yazılmaya başlanmıştır

Tekli piyango düzeneğinde büyük ikramiyeler 50 + 20 + 4 x 10 bin, tam bilet fiyatlarıysa 3 TL'dir. Yine Ocak, Eylül ve Aralıkta ayın 15 i inde, öteki aylarınsa 7' sinde çekiliş yapılmaktadır. Yılda beş özel çekiliş sürdürülmektedir.

7 Nisan 1944'ten itibaren, tam ve yarımın yanısıra (75 kuruşluk) çeyrek biletler çıkarılmıştır. Yılbaşı bileti 10 TL olarak _ devam etmektedir. Cumhuriyet Bayramı bileti de 1944' te 10 TL'na yükseltilmiştir (büyük ikramiyesi, Yılbaşı gibi 200 bin TL); öteki özel çekiliş biletleri (büyük ikramiyelerinin 80 ve 100 bin liraya çıkarılmalarına paralel olarak) 5 TL olarak tesbit edilmiştir. 7 Ağustos çekilişIeri, 1946' da İstanbul' daki Fenerbahçe Stadyumunda, 1947'de de İnönü gezisinde yapılmış; 30 Ağustos ve 15 Eylül piyangoları ise, 1946 ve 1947'de İzmir Fuarı' nda çekilmiştir.

1947' de olağan çekiliş biletleri (tam) 4 TL (büyük ikramiyeler: 60,40,20 bin TL...), 1948'deyse 5 TL (büyük ikramiyeler: 100, 50, 20, 4xl0 bin TL...) olmuş ve bu fiyatlar 1955'e kadar değiştirilmemiştir.

1948' den başlayarak Yılbaşı özel çekiliş biletleri 20 TL 'dır (en büyük ikramiye: 500 bin TL). 30 Ağustos 1947'de 6 TLlna çıkarılan (Cumhuriyet Bayramı ve Yılbaşı dışındaki) özel çekiliş bilet fiyatları, 1 949 'un ikinci yarısında 10 TL olmuştur. 30 Temmuz 1949'da, özel çekilişIere "Büyük Yaz Piyangosu" eklenmiştir (bilet 10 TL, büyük ikramiye: 300 bin TL ­ sonraki yıllarda Temmuzun 31 ii). Bundan böyle, Ağustos'un olağan çekiliş de, ayın 71 si yerine 15' ine alınmıştır.

7 Mart 1951 'de, Bulgaristan'dan gelen göçmenlerin gereksinimlerini karşılamaya yardım amacıyla (eski Yılbaşı Piyangosu koşullarıyla, fakat daha çok sayıda ikramiye konularak) bir Göçmen Piyangosu düzenlenmiş, ama bu özel çekiliş olağan çekiliş günü yapıldığı için, o da bir kereliğine iki hafta sonraya kaydırılmıştır.